Game changers de mond gesnoerd
Maar we zijn er nog lang niet. Zo bedankte Ada Hegerberg, beste speelster ter wereld op dit moment, voor het Noorse elftal omdat zij ontevreden is over de houding van Noorse voetbalbond tegenover vrouwenvoetbal. De grote favoriet van het WK, de Verenigde Staten, spande op Internationale Vrouwendag dit jaar nog een rechtszaak aan om gelijke betaling af te dwingen en het Deense voetbalelftal ging in staking omdat de Deense bond weigerde aan hun voorwaarden te voldoen.
Hegerberg, de Amerikanen en de Denen zijn niet de enigen die hun positie gebruiken om verandering te bewerkstelligen. Niloufar Ardalan, aanvoerster van het Iraanse zaalvoetbalteam, kreeg in 2015 geen toestemming van haar man om af te reizen naar de Asian Cup. Zij vocht dit aan in de rechtbank, won en mocht vervolgens afreizen naar internationale toernooien. Het Afghaanse vrouwenelftal sprak zich uit tegen de baas van de Afghaanse voetbalbond. Hij zou meerdere speelsters seksueel hebben misbruikt. Dankzij het uitspreken van de speelsters, begon de FIFA een onderzoek. Met succes, want de voorzitter werd opgepakt. Toch krijgen de speelsters die zich uitspreken tegen ongelijkheid in het voetbal regelmatig te maken met intimidatie en kritiek, of worden zij zelfs monddood gemaakt.
Tijd voor actie
Niet alleen in onze maatschappij, maar ook in de voetbalwereld worden de patriarchische structuren langzaam aan het wankelen gebracht. De publieke opinie verandert, het niveau wordt hoger, de top wordt breder. Sleutel tot dit succes? Professionalisering. Dit weten ook Gaelle Enganamouit, sterspeelster van Kameroen en voormalig bondscoach van Nederland, Vera Pauw. Enganamouit zette in haar thuisland de eerste voetbalschool voor meisjes op en Pauw staat aan de basis van het professionele vrouwenvoetbal in Nederland. Ondanks het succes en de populariteit van onze Oranje Leeuwinnen, blijft het betaald vrouwenvoetbal achter.
De Europese voetbalbond UEFA presenteerde onlangs een
Women’s Footbal Strategy 2019-2024, om het aantal voetballende vrouwen en meiden te verdubbelen en om meer vrouwen op bestuurlijke posities bij de UEFA te krijgen. Om zo’n strategie te verwezenlijken, moeten er ook in Nederland vervolgstappen worden gezet. Zo is SC Heerenveen nog de enige betaalde voetbalclub in Noord-Nederland waar meiden zich kunnen ontwikkelen. In Engeland en Spanje wordt wel geïnvesteerd, en dat betaalt zich uit. Waar AJAX de afgelopen week als eerste club in Nederland een CAO voor het vrouwenelftal presenteerde, kun je in Engeland, Spanje, maar ook in Zweden, Frankrijk en Duitsland al een tijd een minimum maandsalaris verdienen.
De vergeten professionele achterstand
De strijd voor gelijkheid in voetbal illustreert op alle fronten de strijd voor gelijkheid op maatschappelijk vlak. Vlak voor het begin van het WK kondigde de KNVB aan dat het de vergoeding voor de vrouwen gelijk gaat trekken aan die van de mannen. In 2023. Dat lijkt een mooie stap voor vrouwenvoetbal in Nederland, maar de KNVB laat de Eredivisie Vrouwen, en de professionalisering daarvan, links liggen. De KNVB wil de subsidie intrekken omdat ze vinden dat clubs financieel zelfredzaam moeten zijn.
Ondanks dat vrouwenvoetbal al een tijd de snelst groeiende sport in Nederland is, wordt vaak vergeten dat het een enorme professionele achterstand heeft ten opzichte van mannen. In 2009, bij het eerste EK waar Nederland aan deelnam, moesten bijna alle vrouwen hun voetbalschoenen nog declareren bij de KNVB omdat ze die amper nog van hun ‘salaris’ konden betalen. Talentvolle meiden zijn er genoeg, maar zij krijgen vaak niet dezelfde kansen als jongens. Zo ook Kika van Es. Zij deed zich vroeger voor als jongen en werd met haar korte haar gescout door PSV en NEC. Maar toen deze clubs doorhadden dat ‘Randy’ eigenlijk een meisje was, ging het feest niet door. Maar Van Es ging wel door en strijdt als een van de Oranje Leeuwinnen voor de wereldtitel.
