03-10-2018
Deze zomer lanceerde Defensie een nieuwe wervingscampagne voor vrouwen. In filmpjes vertellen Defensievrouwen wat hun baan bij de landmacht, luchtmacht, marine of marechaussee zoal inhoudt. Ook is er een webpagina met Female Asked Questions. Door antwoord te geven op de kennelijk vaak gestelde vraag "Mag ik make-up gebruiken tijdens het werk?” hoopt Defensie drempels weg te nemen voor vrouwen om te solliciteren. De vraag is of dat genoeg is om het huidige percentage Defensievrouwen (10%) op te schroeven. Dat Defensie inzet op het aantrekken van meer vrouwen is logisch. Het levert de organisatie – naast het opvullen van vacatures – nogal wat op. Wie in Afghanistan heeft gediend, weet hoe belangrijk vrouwen in een eenheid zijn voor je eigen veiligheid en die van de lokale bevolking. Waar lokale vrouwen niet met vreemde mannen in contact mogen komen, is dat voor vrouwelijke militairen makkelijker. Eenheden met vrouwen hebben dan 50% meer bronnen voor intel tot hun beschikking, dan eenheden zonder vrouwen.
Ambitieuze jonge ouders hebben dan bij Defensie een probleem
Ook in missies waar vrouwen en meisjes moeten worden beschermd tegen seksueel geweld, zijn vrouwelijke militairen cruciaal. Generaal-majoor b.d. Patrick Cammaert stelt vanuit zijn ervaringen in Congo en Zuid-Soedan: ‘Vrouwelijke slachtoffers van seksueel geweld zoeken nooit bescherming bij een mannelijke militair.’ Je hebt, zo benadrukt Cammaert, vrouwen in je eenheid nodig om vertrouwen op te bouwen bij de lokale bevolking. Al sinds de jaren ’90 probeert Defensie vrouwen te werven. Waarom blijft het aantal Defensievrouwen dan toch zo laag? Omdat het er niet toe doet of je wel of geen make-up mag gebruiken. Maar wel dat de basistraining nog steeds voor een groot deel kinetisch is ingericht. Is dat nog van deze tijd, nu cyber warfare steeds belangrijker wordt? Ook doet het ertoe dat Defensievrouwen (en -mannen) een fikse carrière-achterstand oplopen als zij deeltijd willen werken en niet kunnen worden uitgezonden. Ambitieuze jonge ouders hebben dan bij Defensie een probleem. Andere werkgevers bieden allang flexibele werktijden waardoor het makkelijker is zorg- en werktaken te combineren en te blijven bouwen aan een carrière.
Defensie: kijk in de spiegel
Ook doet de voor sommige Defensievrouwen (en -mannen) onveilige bedrijfscultuur ertoe. Uit de rapporten Grenzen aan de Eenheid (2016) en de eerdere Rapportage Risicoanalyse Integriteit (2013) blijkt duidelijk wat mis gaat en nodig is. Zoals dat er een — door iedereen gehandhaafd — zero-tolerantiebeleid moet komen voor seksueel overschrijdend gedrag, waaronder seksueel getinte grappen. En dat het schuurt tussen de manier waarop cadetten worden gevormd tot een groep, en de kritische, individuele houding die nodig is om grensoverschrijdend gedrag van je maten te melden.
Kortom, wil Defensie echt een aantrekkelijke werkgever worden voor vrouwen, dan doet ze er goed aan wat meer in de spiegel te kijken. In plaats van vrouwen er een te bieden voor hun make-up.
Deze column van Programmamanager Gender, Vrede Veiligheid Anne-Floor Dekker verscheen in oktober 2018 in Trivizier, het verenigingsblad voor leden van de Vakbond voor Burger en Militair defensiepersoneel VBM.