Vakbonden voor gendergelijkheid en klimaatrechtvaardigheid!

 

Op 14 april gingen we in gesprek met ons lid Charlotte Vollaard van Mondiaal FNV en Jyoti Macwan van partnerorganisatie Self-Employed Women Association (SEWA) uit India over de rol van vrouwenvakbonden in de strijd voor klimaatrechtvaardigheid. De klimaatcrisis heeft namelijk een grote impact op werkgelegenheid. Zo waarschuwt de Verenigde Naties dat wereldwijd 2,4 miljard werkenden blootgesteld worden aan overmatige hitte, wat een gevaar vormt voor hun gezondheid. Tegelijkertijd zullen veel banen verdwijnen door de noodzakelijke groene en rechtvaardige transitie. Maar de transitie naar een groene economie biedt ook kansen voor nieuwe banen waar iedereen op een gelijkwaardige en eerlijke manier aan zou moeten kunnen deelnemen, aldus Charlotte. Dit zijn allemaal belangrijke onderwerpen die centraal staan in het werk van Mondiaal FNV en hun partners wereldwijd.  

 

 

Helaas hebben vrouwen wereldwijd nog steeds een slechtere positie op de arbeidsmarkt dan mannen. Zo zijn vrouwen oververtegenwoordigd in de informele sector, zijn vrouwen nog steeds grotendeels verantwoordelijk voor onbetaalde zorgtaken binnenshuis en/of hun gemeenschap, en zijn zij vaak oververtegenwoordigd in de laagst betaalde banen. 

 

Jyoti is al meer dan twintig jaar de voorzitter van SEWA, de grootste vrouwenvakbond in India, met maar liefst 3.2 miljoen leden, allen vrouwelijke werknemers uit de informele sector. Dit zijn vrouwelijke werknemers uit 122 verschillende branches, waaronder straatverkopers, vrouwen die werken met afval en recycling, metaal recyclers, maar ook vrouwen werkzaam in de landbouwsector. Elke sector kampt met specifieke uitdagingen, die ook een specifieke oplossing behoeven. 

 

Naast vrouw, moeder en dochter, is het belangrijk dat vrouwen in de informele sector ook hun rechten kennen als werknemers. Omdat zij geen directe  werkgever hebben is het moeilijk je recht te halen. SEWA richt zich daarom op de drie V's: Voice, Visibility & Validation. Vrouwen uit de informele sector moeten een stem hebben en gehoord worden, hun werk moet zichtbaar zijn en zij verdienen waardering en erkenning voor hun verdiensten. SEWA ondersteunt vrouwen door hen te trainen om zichzelf collectief te organiseren om één gezamenlijk geluid te laten horen, een leiderschapsrol aan te nemen, genoeg financiële kennis te hebben, maar ook dat zij weten welke rechten ze hebben betreft sociale verzekeringen. Economische en politieke zelfredzaamheid van deze werknemers is cruciaal om betekenisvol mee te kunnen doen in besluitvorming op verschillende niveaus: in huis, de samenleving en op werk. Het is belangrijk dat zij gehoord worden om tot rechtvaardige en effectieve oplossingen te komen. Zij weten het beste wat wel en niet werkt op lokaal niveau. 

 

Klimaatrechtvaardigheid is een belangrijk thema in SEWA’s werk. De stijgende temperaturen hebben een zorgwekkende impact op het dagelijkse leven en de gezondheid van vele vrouwelijke werknemers uit de informele sector in India. Zo zijn meerdere leden van de vakbond overleden aan de gevolgen van hitte, vertelt Jyoti. Een lokale oplossing die SEWA ontwikkeld heeft is de verzekering tegen hittegolven. Vrouwelijke werknemers die lid zijn van SEWA kunnen zich hiermee verweren van de barre weersomstandigheden. Daarnaast worden er bewustzijn campagnes georganiseerd om vrouwen te informeren over de onevenredige impact van de klimaatcrisis op hun leven. Deze lokale stemmen en oplossingen worden door SEWA ook vertegenwoordigd en aangekaart op internationaal niveau, onder andere tijdens de VN klimaattoppen. Alhoewel het in de praktijk een uitdaging blijft om internationale afspraken weer te vertalen naar lokale oplossingen. 

 

 

Jyoti deelde tijdens de sessie ook de uitdagingen waar ze tegenaan lopen in hun werk. Want hoe zorgen we dat acties ook blijven werken op lange termijn? Wie wil dit structureel financieren? En welke rol speelt de nationale regering daarbij? Daarnaast is er meer gender uitgesplitste data nodig om de stem van vrouwen te versterken. Dit is essentieel voor effectief beleid. Tot slot, er wordt keihard gewerkt binnen SEWA, maar er is weinig capaciteit om al het werk te documenteren. Voor deze verschillende uitdagingen is ondersteuning nodig.