We hebben veel herinneringen aan onze kindertijd, toch? En sommige zijn natuurlijk sterker dan andere. Misschien mocht je op je tiende verjaardag eindelijk een slaapfeestje houden of misschien is de herinnering aan die eerste verliefdheid op de kleuterschool het sterkst. Voor veel van ons herinneren ze ons aan een gelukkige periode, iets waar we graag aan terugdenken als we opgefleurd moeten worden.
Maar de herinnering die Carolyne Njoroge aan haar kindertijd heeft en die later haar hele levensloop zou veranderen en haar zou maken tot wie ze nu is (de strijder die ze nu is) is de herinnering dat haar moeder werd afgeslacht door een klant en het feit dat dat nieuws breed uitgemeten werd in de pers. Carolyne kon in die tijd van verdriet en chaos nergens heen, omdat haar Presbyteriaanse familie haar weigerde op te nemen vanwege het beroep van haar overleden moeder en het feit dat ze opgegroeid was in een bordeel.
Ze was nog maar een kind en toch werd ze afhankelijk van dezelfde straten die haar hadden geleerd te overleven. Maar dit keer ging ze terug met een plechtige belofte: niemand zou nooit meer een sekswerker kwaad doen zolang zij iets kon doen om het te voorkomen. En dat werd haar levenslange missie.
Carolyne is een sekswerker die in Nairobi, Kenia woont en hiv-positief is. Ze leeft volgens de belofte die ze zichzelf als kind heeft gedaan en haar werk geeft dat weer. Ze werkt voor verschillende organisaties die geweld tegen mede-sekswerkers bestrijden. Zowel geweld vanuit de maatschappij, voornamelijk in de vorm van klanten, als het door de staat gesanctioneerde geweld, in de vorm van de weigering van de regering om sekswerk uit de criminaliteit te halen en het onder het tapijt vegen van geweldsmisdrijven tegen sekswerkers.
Dit geweld uit zich niet alleen in de vorm van het toebrengen van lichamelijke schade aan leden van deze speciale gemeenschap, maar ook in de stijging van het aantal hiv-besmettingen, aangezien seksuele voorlichting niet zomaar voorhanden is in Kenia, waar seks nog steeds als een taboe beschouwd wordt. Daarbovenop zorgen het gebrek aan makkelijk verkrijgbare condooms en het gebrek aan toegang tot seksuele en reproductieve gezondheidszorg ervoor dat de besmettingen almaar toenemen. Ook wordt er niet genoeg zorg verleend aan hen die leven met het virus, als gevolg van het stigma dat de ziekte met zich meedraagt.
Dit alles weet ze, maar het weerhoudt haar er niet van om zich ertegen uit te spreken en oplossingen voor deze problemen te vinden. Zelfs voordat ze haar werk met deze organisaties begon, verhief ze haar stem al op straat en werd ze een vaste gast bij het centrale politiebureau in Nairobi, waar ze voortdurend naar binnen wandelde om gevallen te melden van sekswerkers die mishandeld waren. En hoewel de politieagenten nooit actie ondernamen en haar soms zelfs wegjoegen, bleef ze terugkomen, vastbeslotener dan ooit. In een land waar sekswerkers geen rechten hebben, zelfs niet als ze seksueel mishandeld worden, wist ze dat ze haar stem moest laten horen. Omdat niemand anders het zou doen.
Tenslotte kent niemand het verhaal beter dan degene die in dezelfde situatie zit. Ze stond er echter niet altijd zo in. Toen ze in 2016 ontdekte dat ze HIV-positief was, was ze boos. Dat is het juiste woord ervoor: boos. Boos op het leven, dat nadat het haar al zoveel klappen had uitgedeeld, ook nog eens dit voor haar in petto had. Boos op het besef hoe dit haar werk zou beïnvloeden. En op het feit dat iemand haar zo harteloos besmet had. Boos omdat zelfs nadat ze medicijnen gebruikte en het virus dus niet op iemand anders over kon brengen, een klant haar bijna wurgde toen hij haar status ontdekte en ze gered moest worden door de beveiligingsmedewerker van de accommodatie. Ze ging door een donkere periode, waarin ze veel dronk om – al was het maar voor even – aan de pijn te ontsnappen. Ze hield zich ook minder goed aan de voorgeschreven medicatie wat haar vrienden en voor iedereen die haar kende ook opvielen.
Uiteindelijk verzoende ze zich met haar status en zag ze het niet langer als een doodsvonnis, maar eerder als een willekeurige ziekte die beheersbaar is zolang ze haar medicijnen maar inneemt zoals voorgeschreven. Ze is nu heel open over haar leven als hiv-positief persoon in de hoop dat andere sekswerkers hun status niet langer zien als een belemmering van hun werk en dagelijkse leven.
Haar collega en mede-sekswerker, Phelister Abdallah, heeft een ander verhaal.
De algemene veronderstelling is dat alle sekswerkers gedwongen zijn dit beroep in te gaan en mensen verzinnen allerlei vreselijke verhalen over hun leven omdat ze niet in staat zijn te geloven dat iemand echt zelf vrijwillig voor dit beroep zou kiezen, net zoals sommigen van ons schrijver zijn of een ander die dit leest en dol was op wiskunde, besloot om accountant te worden. Ze houdt van haar lichaam en gelooft in lichamelijke autonomie. Dat mensen, en vrouwen in het bijzonder, ondanks het patriarchaat en al zijn onderdrukkende structuren, kunnen doen wat ze willen met hun lichaam en als ze eraan toe zijn, net als ieder ander met pensioen kunnen gaan. Ze wist dat ze een sekswerker wilde worden. Ze zette alle maatschappelijke vooroordelen aan de kant en ging aan de slag om met haar lichaam en haar hele wezen te doen wat ze wilde. En zo gaat het nu al vijftien jaar.
Het is een reis geweest met hoogte- en dieptepunten, van enorme mijlpalen bereiken, zoals de opkomst van meer dan 1500 sekswerkers bij een protest op 1 maart 2010, tot het feit dat Kenia de meest uitgesproken sekswerkers heeft van het hele continent.
Door haar werk heeft ze slimme manieren gevonden om ervoor te zorgen dat sekswerkers gerechtigheid krijgen, bijvoorbeeld dat degenen van hen die verder willen leren, een rechtenstudie kiezen zodat ze evenredig vertegenwoordigd zijn en zaken naar het hoogste gerechtshof gebracht kunnen worden.
Iets wat Phelister wil dat mensen weten, is dat sekswerk gewoon werk is. Het is niet immoreel, het is geen mensenhandel of sekshandel, het is gewoon een baan, net als elke andere. En hoewel het in dit land nog steeds gecriminaliseerd wordt en ze meer gevaar lopen dan in welk ander beroep dan ook, zijn sekswerkers gelukkig met wat ze doen. En ze hebben net zo veel recht op mensenrechten, toegang tot diensten, waardigheid, respect en veiligheid als ieder ander.
