Voortgangsrapportage Emancipatie: we zijn er nog niet

Op 3 juli 2020 kwam de Voortgangsrapportage Emancipatie van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap uit. De overheid heeft de afgelopen jaren enkele belangrijke positieve maatregelen genomen die de gelijke positie van vrouwen en mannen bevorderen, op het gebied van betaalde arbeid en onbetaalde zorgtaken in Nederland. Maar we zijn er nog niet.

 

De voortgangsrapportage stelt terecht dat voor gelijke kansen van vrouwen op de arbeidsmarkt de verdeling van arbeid en zorg cruciaal is. Momenteel zijn vrouwen anderhalf keer zoveel tijd kwijt aan zorgtaken. Mannen willen vaak wel meer zorgen, maar dat gebeurt niet genoeg. Wanneer zij wel meer zorgtaken op zich nemen is het voor vrouwen makkelijker om (meer) te werken.

 

De Alliantie Samen werkt het! roept de overheid op om een voorbeeldrol te pakken als opdracht- én werkgever om inclusief zorgvriendelijk beleid te stimuleren bij werkgevers. Bijvoorbeeld door als werkgever zelf voorop te lopen als het gaat om mogelijkheden om werk en zorg te combineren, denk aan doorbetaling van verlofregelingen. Maar ook als grote opdrachtgever door nieuwe voorwaarden te stellen bij het doen van aanbestedingen, waarbij zaken als diversiteit en inclusiviteit bij de opdrachtnemer prominent worden meegewogen. 

 

De toegankelijkheid en betaalbaarheid van kinderopvang is een fundamenteel onderdeel van een goede werk-zorgverdeling. Bijna een kwart van de ouders vindt kinderopvang zo duur dat het niet de moeite waard is om te werken. Bovendien is het kinderopvangtoeslagsysteem complex en is het beleid hierop niet consistent geweest over de jaren, waardoor ouders niet goed weten waar zij aan toe zijn. Ook wordt de opvang nog niet altijd gezien als kindontwikkeling.

 

De Alliantie Samen werkt het! vraagt het kabinet uitdrukkelijk om in te zetten op de ontwikkeling van beleid gericht op de ontwikkeling van kinderen van 0 tot 12 jaar. Dit betekent een herpositionering van de kinderopvang naar ‘kwalitatieve zorg, ontwikkeling en educatie’ van een kind in plaats van ‘opvang’. Goede op ontwikkeling gerichte, (zo goed als) gratis kinderopvang zonder gedoe en voor alle kinderen is essentieel.

 

 

Het is goed dat het aanvullend geboorteverlof op 1 juli 2020 is ingegaan. Dit betekent dat er vijf weken verlof voor 70% wordt doorbetaald door het UWV. Ook wordt ingezet op de invoering van betaald ouderschapsverlof in augustus 2022 met een betalingsniveau van 50%.

 

De Alliantie pleit voor verdere verruiming en doorbetaling van verlofregelingen, waaronder de uitbreiding van het partnerverlof en het betaald ouderschapsverlof. Doordat slechts een deel van het salaris vergoed wordt zullen niet alle ouders financieel in staat zijn dit verlof op te nemen. Daarnaast zouden sommigen door het opnemen van het verlof en daardoor een korting op het salaris onder het sociaal minimum kunnen uitkomen. Degenen met een hoger inkomen kunnen het verlies makkelijker opvangen, waardoor sociale ongelijkheid verder kan stijgen.

 

 

De voortgangsrapportage laat zien dat Vrouwen per uur gemiddeld nog steeds minder verdienen dan mannen, zowel in het bedrijfsleven als bij de overheid, en er wordt gesteld dat een deel hiervan ‘een voorzichtige indicatie [geeft] van het bestaan van ongelijk loon voor gelijkwaardige arbeid.’

 

Daarnaast blijkt dat de loonkloof tussen mannen en vrouwen slechts langzaam kleiner wordt. De Alliantie adviseert de overheid werkgevers te verplichten om transparant te zijn over loonverschillen en zo de loonkloof inzichtelijker te maken. Dit kan door de Wet Gelijke Beloning van Vrouwen en Mannen aan te nemen: een wet die organisaties verplicht aan te tonen dat er bij hen sprake is van gelijke beloning. Een belangrijke eerste stap is dat de overheid werkgevers stimuleert om te onderzoeken óf er sprake is van loonverschillen in de organisatie. Daarnaast moet de overheid een actieve rol spelen in het stimuleren en ondersteunen van werkgevers richting een eerlijk loonbeleid en hierbij samenwerken met de vakbonden.

 

Lees hier de hele input van de Alliantie Samen werkt het! Voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2021.

 

De Alliantie Samen werkt het! is een samenwerkingsverband tussen Bureau Clara Wichmann, De Nederlandse Vrouwen Raad, Movisie, WOMEN Inc. en WO=MEN Dutch Gender Platform, en streeft naar een maatschappij waarin vrouwen en mannen daadwerkelijk gelijke kansen krijgen om betaalde arbeid en onbetaalde zorg te combineren.