31-01-2024
Vrouwenrechten en gendergelijkheid aanvallen is een bekende strategie in tijden van politiek opportunisme. Terwijl: investeren in de gelijke rechten van vrouwen en mannen is niet alleen juist, maar ook slim om te doen.
Deze week debatteert de Tweede Kamer over
de begroting voor Ontwikkelingssamenwerking. Een aantal partijen zetten daarbij
vol de aanval in op de ‘opgelegde mensenrechtenagenda’. Vooral de financiële
steun voor vrouwenrechten en gendergelijkheid, waaronder seksuele en reproductieve
gezondheid en rechten, kreeg de volle laag. Een aanval voor de bühne, want het
kabinet investeert per jaar slechts
3% van het totale ontwikkelingsbudget in deze
thema's. Bovendien niet slim in het licht van economische en politieke
stabiliteit en welvaart.
Minder rechten en kansen
In veel landen hebben vrouwen minder rechten en kansen dan mannen. Daardoor
hebben zij bijvoorbeeld geen toegang tot fatsoenlijk werk waarmee zij hun gezin
kunnen onderhouden, of geen toegang tot goede gezondheidszorg. In veel landen
mogen vrouwen ook geen land bezitten, waarop zij geen voedsel kunnen verbouwen.
Ook mogen vrouwen minder vaak meedoen in (politieke) besluitvorming, zoals in Iran,
Jemen, Nigeria en Qatar.
Bovenop het ‘vrouw zijn’ kunnen andere factoren sterk
van invloed zijn op hun rechten en kansen. Zoals een bepaalde religie,
etniciteit, huwelijkse status of seksuele oriëntatie. Ook de sociale klasse
waarin je bent opgegroeid, waardoor je vaak minder goede scholing hebt gehad en
een minder goed financieel vangnet hebt, maakt uit. Ook maakt het uit hoe oud
je bent, of dat je een fysieke of mentale beperking hebt.
Het resultaat is dat vrouwen en meisjes vaak in de meest kwetsbare posities
zitten. En voor een groot deel afhankelijk zijn van hulp van anderen, terwijl
zij keihard vechten voor hun gemeenschap, familie en leefomgeving. Dat zien we
in
Soedan en
Gaza, waar vrouwen en meisjes zijn oververtegenwoordigd in vluchtelingenkampen. In
Afghanistan zien we dat vooral oudere vrouwen en jonge meisjes afhankelijk zijn
van noodhulp. Dat meisjes niet naar school kunnen en vrouwen direct gevaar
lopen als er geen mannelijk familielid in hun nabijheid is.
Ook zijn vrouwen en meisjes sterker vertegenwoordigd in de statistieken rond
armoede en
hongersnoden.
70%van de vrouwen en meisjes in fragiele staten heeft (seksueel) geweld
meegemaakt. Van de vrouwen die
wereldwijd sterven tijdens een bevalling terwijl dit voorkomen had kunnen
worden,
bevindt 60% zich in een crisiscontext. Bij natuur- en
klimaatrampen hebben vrouwen
14 keer meer kans om te overlijden. Tegelijk krijgen juist de vrouwen die
opkomen voor gelijke rechten in repressieve regimes vaker te maken met geweld.
Minder rechten en kansen voor vrouwen heeft ook gevolgen op economisch vlak.
Seksuele intimidatie op de werkvloer alleen al kost
ons wereldwijd jaarlijks 2.6 miljard. Slechts een fractie van de economische
investeringen belandt bij vrouwelijke ondernemers, terwijl ze gemiddeld het dubbele aan opbrengsten opleveren.
Juist
en slim op de lange termijn
In al deze landen eisen vrouwen en meisjes zelf
gelijke rechten en mogelijkheden op. Zij staan bovendien
in de frontlinies om hulp aan anderen te verlenen. Dat steunen is
niet alleen juist om te doen. Het is ook slim. Je levert de gerichte noodhulp
omdat vrouwen in de haarvaten van gemeenschappen zitten en zij weten waar hulp
heen moet. Bovenal voorkom je op de langere termijn dat vrouwen afhankelijk
worden van hulp. Uit
onderzoek blijkt ook dat als
vrouwen meedoen in het opstellen van vredesakkoorden, deze 20-35% langer
standhouden.
Een land blijft dus langer stabiel en mensen kunnen er hun levens
opbouwen. Juist vrouwen hebben in besluitvormingsposities
oog voor de noden van kinderen, ouderen en mensen
met een beperking. Omdat zij ook
vaak de eerste aangewezenen zijn om voor deze groepen te zorgen. Als
vrouwelijke boeren dezelfde rechten hebben, verhoogt dat de voedselproductie. FarmingFirst
berekende dat daarmee ruim
150 miljoen mensen in de wereld van honger kunnen worden gered. McKinsey
rekende ooit uit dat investeren in gendergelijkheid
maar liefst 12 tot 28 biljoen dollar groei van de wereldeconomie oplevert.
In plaats van de 3% van de Begroting voor Ontwikkelingssamenwerking aan te
vallen, roepen wij dan ook op: investeer juist nu volop in gelijke rechten en kansen.
Financier, bescherm en steun de vrouwen – en hun bondgenoten - die onder
moeilijke omstandigheden strijden voor hun rechten en willen meedoen in besluiten
die gaan over hun levens.
