15-10-2021
Namens een coalitie van 25 Nederlandse organisaties op het gebied van sekswerk en mensenhandel, waaronder WO=MEN, heeft SekswerkExpertise een 'third party intervention' ingediend bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in de zaak van 261 sekswerkers tegen Frankrijk.
De Franse sekswerkers vechten de Franse wet aan die het zogenaamde 'Zweedse model' invoerde, dat prostitutie wil uitbannen door de klanten van sekswerkers te criminaliseren. Zij worden gesteund door 19 sekswerkers-, gezondheids- en feministische organisaties die opkomen voor de rechten van sekswerkers. De Franse sekswerkers eisen intrekking van de wet. Zij stellen dat de wet hen in gevaar brengt en hun recht op gezondheid en veiligheid en respect voor privéleven schendt.
In 2016 nam het Franse parlement een wet aan die klanten van sekswerkers strafbaar stelt. De wet leidde tot een verslechtering van de veiligheid, gezondheid en werk- en leefomstandigheden van sekswerkers, zoals onderzoek van
Medecins du Monde laat zien. Criminalisering van klanten dwingt sekswerkers op verborgen en geïsoleerde plekken te werken wat hen kwetsbaarder maakt in hun relatie met klanten. Het vergroot het risico op geweld, beroving en soa/hiv infecties, versterkt stigmatisering en beperkt hun toegang tot preventie en zorg. Sekswerkers vertellen ook over intimidatie door de politie die hen onder druk zet om klanten aan te geven en, als zij ongedocumenteerd zijn, dreigt met uitzetting als zij dat weigeren.
Na de wet tevergeefs te hebben aangevochten bij het Franse Constitutionele Hof en Raad van State, besloten 261 sekswerkers de zaak aanhangig te maken bij het Straatsburgse Hof vanwege schending van hun rechten op grond van het Europees Mensenrechtenverdrag. Daarbij gaat het m.n. om het recht op leven en lichamelijke integriteit en het recht op bescherming van privacy, waaronder ook het recht op zelfbeschikking valt. In april 2021 besloot het EHRM de klacht van de Franse sekswerkers ontvankelijk te verklaren (
M. A. ET AUTRES c. FRANCE et 4 autres affaires (coe.int)). Dat gebeurt slechts in zo’n 10% van de voorgelegde zaken.
Het Mensenrechten Hof staat de tussenkomst van een derde partij toe met informatie die het Hof kan helpen bij het vaststellen van de feiten en implicaties van de zaak. Namens een coalitie van 25 Nederlandse organisaties diende SekswerkExpertise een verzoek in om zich in de procedure te mogen voegen. Begin september kregen we toestemming van het Hof, als één van tien partijen (van de in totaal 21 partijen die een verzoek indienden). Naast de Nederlandse coalitie kregen ook de Speciale VN Rapporteur voor het Recht op Gezondheid, Amnesty International, Médecins du Monde met 25 andere NGO's, en de UK & Irish Sex Work Research Hub, een netwerk van onderzoekers op het gebied van sekswerk, toestemming. Ook de Zweedse en Noorse regering (in beide landen zijn klanten strafbaar) mogen een schriftelijk inbreng leveren, samen met een groep Franse abolitionistische NGO's en de Franse Internationale Coalitie tegen Prostitutie.
Op basis van onze expertise hebben wij een vergelijkende studie ingediend van de Nederlandse wet- en regelgeving inzake sekswerk en mensenhandel, de onderliggende principes en de effecten op de veiligheid en de gezondheid van sekswerkers; de bestrijding van mensenhandel en uitbuiting; geweld tegen sekswerkers en andere vormen van misbruik, waaronder onmenselijke en vernederende behandeling; en de positie en de zichtbaarheid van sekswerkers in de Nederlandse samenleving.