VN-vertegenwoordiger Enaam Ahmed Ali: 'Iedereen wil zich thuis voelen.'

'Voor veel kinderen, vooral voor degenen die niet oorspronkelijk uit die regio komen, kan de middelbare school zwaar zijn. Dus je zou verwachten dat voor mij, een Libische moslima die opgroeit en studeert in Utrecht, Nederland, de weg hobbelig zou zijn.

Maar het was juist het tegendeel. Op het hoogtepunt van mijn tienerjaren, had ik niet gelukkiger kunnen zijn. Ik blonk uit op school omdat ik uit een gezin kwam waar niemand mocht falen. Een 8 was niet genoeg, je moest een perfecte score halen. En mijn vader nam geen genoegen met het Nederlandse leerplan, wat wereldwijd bejubeld wordt, maar we moesten ook het Libische leerplan beheersen. Ik nam deel aan meerdere sporten op school en was betrokken bij andere buitenschoolse activiteiten. Ik had vrienden, een actief sociaal leven en er was niets dat ik op dat moment aan mijn leven had willen veranderen.

Daarom voelde het alsof mijn leven compleet op zijn kop werd gezet in 2008 toen mijn ouders aankondigden dat we naar Libië zouden verhuizen. Ik wist niet hoe ik met dat nieuws om moest gaan en ik wilde achterblijven in Nederland, maar dat kon niet. Dus het enige dat ik kon onderhandelen was dat mijn ouders me inschreven bij een internationale school.

Nu snap ik dat ik je al een schokkend feit heb verteld, maar hier komt er nog een. Met wat ik al eerder uitgelegd heb en wat je misschien al weet over Libië in die tijd, zou je verwachten dat mijn leven compleet verwoest zou worden door de verhuizing. Maar in plaats daarvan, kreeg ik iets waarvan ik niet eens wist dat ik het nodig had.

Ik verklaar mezelf niet graag, vooral niet aan mensen die niet mijn geleefde ervaringen van elke dag delen. Dus om me tussen mensen te bevinden die net zo zijn als ik voelde geweldig.

Maar natuurlijk, was niet alles zo rooskleurig daar. Op dat moment, hadden de Libiërs genoeg gekregen van de dictatoriale heerschappij van Gaddafi over hen en de spanning was om te snijden.

Toen ik nog in Nederland woonde, wist ik al dat de wereld vrouwen op een bepaalde manier behandelt. Thuis zag ik hoe van mijn zussen en mij verwacht werd dat we onze moeder in de keuken hielpen. We leerden ook goede huisvrouwen en gastvrouwen te zijn, terwijl mijn broers konden chillen en buitenspelen.

Dus nu, in Libië, waar de leider had laten zien dat het normaal was om vrouwen te misbruiken en te mishandelen, was alles nog erger. Op mijn oude school kon ik langs de kant van de weg staan en met klasgenoten praten, of dit nu jongens of meisjes waren, zonder dat iemand daarvan op keek. Hier werd mijn vader boos op ons en verbood ons zoiets ooit nog te doen.

Ik denk dat deze observatie en de dingen die ik in mijn kindertijd bemerkt had en doordat ik mijn ouders, vrienden en later collega's vroeg waarom sommige dingen zo werken en ik daar geen duidelijke antwoorden op kreeg, me naar het veld gedreven hebben waarin ik nu werkzaam ben.

Ik werk op de snijpunten van klimaat, gender en technologie. Technologie lijkt hier ietwat misplaatst, maar als je begrijpt welke kracht het heeft bij het delen van kennis en informatie en hoe makkelijk het is om een bepaalde groep hiervan buiten te sluiten, kan het een beetje gevaarlijk zijn.

Goed, laat ik wat langzamer gaan en zaken duidelijk uitleggen, soms raak ik wat oververhit als ik over deze zaken praat omdat het zo pijnlijk is om te zien.

Om een smartphone of een computer te bezitten en databundels te kopen om verbinding met het internet te maken, heb je geld nodig. We leven in een tijdperk waarin YouTube ons meer leert dan welke school dan ook ooit zou kunnen, online forums, gratis virtuele lessen, artikelen, in feite een schatkist aan informatie die met slechts een muisklik tot onze beschikking staat. 

Maar al snel nadat ik met mijn werk begon, wat vooral financiering voor kleine boeren betreft, realiseerde ik me dat het voor vrouwen op dit terrein moeilijker was om krediet te krijgen waar ze zaden, landbouwwerktuigen of andere dingen die ze nodig hadden mee konden kopen. Dat betekende dat hun land hen geen winst opleverde en hen dus afsneed van de benodigde hulpmiddelen die voor iedereen anders zo makkelijk verkrijgbaar zijn. Iets dat we technologie-armoede kunnen noemen omdat vrouwen 20% minder kans hebben om digitaal vaardig te zijn.

En als de oogst minder is en het gezin geen geld voor eten heeft, ligt de verantwoordelijk om ze te voeden bij hun dochters, die soms zelfs minderjarig zijn, die dan uitgehuwelijkt worden in ruil voor een bruidsschat.

Als de mannen van het huishouden naar de stad vertrokken op zoek naar een betere plek (eigenlijk alleen voor henzelf en niet zozeer voor hun gezinnen thuis), moesten de vrouwen voor zichzelf zorgen en voor de kinderen die ook achtergelaten waren. Volgens mij was het Mela Chiponda uit Zimbabwe die deze zelfde kwestie aanhaalde.

Extreme weersomstandigheden die het gevolg zijn van klimaatverandering, maakten van de vrouwen vluchtelingen en hun veiligheid kwam in gevaar door de brute voorvallen van verkrachting en geweld tegen vrouwen uit deze kampen.

Je kunt aan klimaatverandering denken als iets dat alleen boeren en mensen die van het land oogsten raakt. Maar het heeft een rimpeleffect, zoals je hierboven hebt gezien. En de mensen die het eerste de harde klap krijgen zijn de vrouwen.

Technologie kan ingezet worden als krachtig middel om de klimaatverandering tegen te gaan en om minderheden en gemarginaliseerde mensen mondiger te maken, maar zolang de meeste posities in de technologie bezet worden door mannen, is dit niet echt een prioriteit. Dat is waarom, zelfs in de wereld van het activisme waar ik me in beweeg, vrouwen duidelijk wordt getoond dat ze maar één ding kunnen doen. Je wordt beperkt om slechts tegen één kwestie te strijden. Want hoe durf je, als vrouw, meerdere plekken te bezetten? Zelfs wanneer je ideeën briljant zijn en je visie helder, wordt het nog altijd afgekeurd.

 

Ik wil een betere wereld creëren voor vrouwen overal, of dit nu in Nederland, Portugal, Kenia, Marokko, Duitsland of mijn thuisland, Libië, is, waar vrouwen niet van een toekomst voor henzelf kunnen dromen vanwege de doorlopende onderdrukking van vrouwen door de maatschappij, een wereld waar vrouwen niet beperkt worden in wat ze kunnen zijn of bereiken.

Ik ben de mensen en de organisaties die me dit werk laten doen dankbaar, zoals de UNGA, waar ik Vrouwen Vertegenwoordiger ben en de Rabobank, via wie ik veel werk heb kunnen verrichten in verschillende landen om vrouwen op alle mogelijke manieren sterker te maken en S.P.E.A.K., die actief naar ons geluisterd heeft en ons heeft laten zien dat onze ideeën en meningen waardevol en belangrijk zijn.

Luister naar vrouwen wanneer ze spreken. Maak ze sterker zodat ze hun hoogste toppen kunnen bereiken. Geef ze dezelfde toegang die hun mannelijke tegenhangers krijgen, zonder er iets voor terug te verwachten. Behandel ze met respect en begrijp dat ze autonomie en zeggenschap hebben.

We hopen op een toekomst waarin vrouwen net zoveel zetels bezetten en hun stem even hard gehoord wordt. Waar vrouwen niet langer bang zijn of in de schaduw zitten. Omdat we weten hoe waardevol ze zijn in onze maatschappij.

Zie dit als een uitdaging. In de plekken die je bezet, ongeacht hoe klein die plek is. Een uitdaging om zeker te stellen dat er niet meer gediscrimineerd wordt en dat er gelijkheid is voor iedereen.